De laatste dagen heb ik meerdere vragen gehad over de zelftest, om te onderzoeken of je coeliakie hebt. Mensen hebben deze tests gezien op internet, op het nieuws en in reclamefolders. Tja, wat is nou wijsheid?

Coeliakie

Coeliakie wordt ook wel glutenintolerantie genoemd en komt voor bij ongeveer 1 op de 100 mensen. Gluten is een eiwit en komt van nature voor in een aantal granen, zoals tarwe, rogge en gerst en in producten die van deze granen zijn gemaakt (zoals brood, crackers, pasta en andere deegwaren, bloem, meel, pizza, koek en gebak). Het zit ook verborgen in allerlei producten waar je het niet direct in verwacht. Gluten zorgt bij mensen met coeliakie voor een beschadiging van de dunne darm, daardoor kan de darm zijn werk niet goed doen en kunnen er allerlei problemen en klachten ontstaan.

Zelftest

In diverse webshops en drogisterijen (bijvoorbeeld bij het Kruidvat) zijn tegenwoordig verschillende zelftests verkrijgbaar, zo ook voor coeliakie. Met behulp van een vingerprik neem je een beetje bloed af. De test controleert vervolgens of er antistoffen tegen gluten in je bloed zitten.

Voor- en nadelen

De zelftest is voor 95-98% betrouwbaar, vergelijkbaar met de test in het lab. Verder is de test snel en makkelijk uit te voeren. Een nadeel is echter dat ongeveer 1 op de 10 mensen een zogenaamde IgA-deficiëntie heeft, bij deze mensen is de zelftest niet betrouwbaar. Uit de test komt dan naar voren dat er geen sprake is van coeliakie, terwijl deze mensen dit toch kunnen hebben. Je kan dus bij een negatief testresultaat nooit met 100% zekerheid zeggen dat je geen coeliakie hebt. Het voordeel van de onderzoeken die de (huis)arts aanvraagt, is dat hier ook meteen kan worden bepaald of iemand IgA-deficiënt is.

Een ander nadeel is dat de zelftest niet wordt vergoed door je zorgverzekeraar.

Als je al een tijdje glutenvrij eet is de test net als de test via de (huis)arts NIET betrouwbaar.

Dus? Doen of niet?

De test is snel en makkelijk uit te voeren, maar kost rond de €20,- en wordt niet vergoed door je verzekeraar.

Bij een positief resultaat is de uitslag vrij betrouwbaar, maar bij een negatieve uitslag is het niet zeker dat je geen coeliakie hebt. Bij aanhoudende klachten is het dan belangrijk om naar je huisarts te gaan om verder onderzoek te doen.

Als er uit de test naar voren komt dat je wel coeliakie hebt, is het natuurlijk ook belangrijk om naar je huisarts te gaan, want voor de officiële diagnose is verder onderzoek nodig.

Bij klachten en vragen over coeliakie kan je dus het beste gewoon naar je huisarts gaan.

Een laatste belangrijke tip: begin nooit aan een glutenvrij dieet voordat je zeker weet dat je coeliakie hebt!

Onze diëtisten zijn gespecialiseerd in het glutenvrije dieet en aangesloten bij het diëtistennetwerk van de Nederlandse Coeliakie Vereniging.